نقد اثر برنده جایزه اول بخش کاریکاتور هشتمین چِلگی / توسط محمدرضا اکبری

_________________________________________

با عرض سلام و احترام به همه علاقه مندان به هنر كارتون و كاريكاتور، و تبريك به جناب آقاي ناصري بابت ممارست خالصانه و عاشقانه براي برپايي جشنواره كارتون و كاريكاتور چِلِگي، چند خطي را در مورد نقد اثر كاريكاتور چهره رتبه اول چِلِگي هشتم عرض ميكنم.

در ابتدا به عنوان مقدمه اي كوتاه بايد بگويم كه فضاي نقد در مورد آثار هنري، كار آساني نيست و لازمه آن اشراف كامل و غني بودن شخص نقد كننده نسبت به حوزه كاري خود است و البته بنده خود را همچنان كارآموز مي دانم و جسارت ورود به اين حوزه را ندارم اما بنا بر تجربيات حدودا هجده ساله، در حد توان آموخته هايم به نقد اثر خانم مينا طافي كه كاريكاتور چهره  استاد حبيب الله حداديان را كشيده اند مي پردازم.

در نگاه اول، اثر گيراست. چشم را خيره ميكند و همين كافيست تا چشم هاي كنجكاو روي برنگردانند و بالعكس، به دور اثر بچرخند و دريافت هاي  جديدي بدست آورند. علت اين امر هم قدرت طراحي اثر است. فاكتور هاي يه اثر نسبتا خوب را دارد. اين فاكتور ها موارد ذيل هستند:

- اولين و مهمترين عامل، شباهت است. بي ترديد بهترين تكنيك ها و اجراها اگر شباهت را در يكي دو ثانيه اول تداعي نكنند، بدترين آثار محسوب ميشوند. اين شباهت در مورد اثر خانم طافي در حد نسبتا مطلوبي رعايت شده است.

- اغراق بجا و به تعبير من چشم نواز، كه برپايه تسلط به طراحي آناتومي بدن و چهره انسان صورت ميپزيرد، نيز در اين اثر ديده ميشود. هرچند كم. حدس ميزنم خالق اثر، توان غلو بيشتر در چهره را در عين حفظ شباهت داشته، اما آگاهانه پا را فراتر نگذاشته. شايد خواسته حواس بيننده بيش از توجه به چهره، معطوف به اِلِمان روحاني ساز شود، شايد خواسته دنياي رنگي ساز و آن پرنده كوچك نشسته بر شانه خودنمايي كنند... بزرگ تر نشان دادن دست ها هم بجا صورت گرفته و تداعي چيره دستي شخص نوازنده را ميكند.

- تكنيك كلي اثر، كار دستي و مداديست. كه بعضي قسمت ها را رنگ گذاري كرده. ما با يك اثر كامپيوتري پر زرق و برق مواجه نيستيم. ابزار هنرمند مداد اوست. يعني ساده ترين ابزارها. و چه خوب اين ابزار را بكار برده. مداد ساده را زيبا رقصانده، همانطور كه نوازنده، ساز ساده اش را زيبا مينوازد. انتهاي آرنج ها را ول كرده و نيازي نديده بدن را كامل بكشد و اين كار كمك زيادي به استواري اثر كرده.

- ايده و روح حاكم بر كاريكاتور هم قابل قبول است. انتزاع ساز كه گويي در حال رهايي و پرواز است، به خوبي حالت روحاني و فرازميني به نوازنده داده است. اما چرا رنگ قرمز را براي ساز انتخاب كرده؟ به نظرم اگر قصد هنرمند كاريكاتوريست نشان دادن حالات عرفاني و از خود بيخود شدن نوازنده و هنر وي است، رنگ آبي فيروزه اي بهترين گزينه بود، همان رنگي كه پرنده دارد. اين به نظرم ضعف رنگي اثر است. اما اين ضعف به كل اثر غلبه نميكند.

در انتها، براي خانم طافي آرزوي موفقيت ميكنم و اميدوارم شاهد آثار بيشتر و والاتر از ايشان باشيم. از آقاي ناصري هم بابت تلاش دلسوزانه شان براي ارتقا هنر كارتون و كاريكاتور ايران ممنون هستم.

 .............................................................